کد مطلب:62565 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:169

ارزش ها در اسلام، كه بر جهان بینی اسلامی و نگرش توحیدی به عالم هستی مبتنی است، در واقع حكم شاخ و برگ های درخت تنومند اسلام را دارد، كه ریشه آن را اصول دین تشكیل می دهد. مجموعه این ارزش ها كه نظام ارزشی اسلام را معنا می بخشد، در قالب بایدها و نبایدها و یا دستورات اسلامی مطرح می شوند.

در این جا آن دسته از ارزش ها كه رابطه مستقیم با سازمان داشته، و به نحوی با مقوله خود كنترلی در سازمان مرتبط می شوند؛ مورد توجه می باشند. این ارزش ها به گونه ای هستند كه به اعتقاد نگارنده عمل و پایبندی به آن ها، افراد را به طور طبیعی به سوی خود كنترلی سوق می دهند؛ و یا این كه برخی از ارزش ها مساوی با خود كنترلی بوده و صبغه ارزشی به آن می دهند.

دلیل این مدعا هنگامی آشكار می شود كه مصادیق خود كنترلی را مورد توجه قرار داده، اغلب انتظاراتی را كه از افراد خود كنترل وجود دارد، چنین بیان كنیم:

- راغب به انجام دادن كار می باشند از سستی و كاهلی در آن می پرهیزند؛

- همواره مراقبند تا هنگام كار خلافی از آنان سر نزند؛

- از گرفتن رشوه و اعمال تبعیض خودداری می كنند؛

- كار را با اتقان انجام داده، از سهل انگاری و انجام دادن ناقص آن پرهیز می كنند؛

- خیانت را در كار روا نداشته و كم كاری نمی كنند؛

- انضباط كاری را رعایت نموده، سر وقت حاضر می شوند؛

- در مصرف منابع و امكانات، اسراف نكرده، از هدر رفتن آن ها جلوگیری می كنند؛

- و به حقوق دیگران تعدی نمی كنند و حق آن ها را محترم می شمارند.

انتظارات فوق، در صورتی كه ارزش های اسلامی مورد پذیرش بوده و افراد به آن پایبند باشند، برآورده خواهد شد؛ در نتیجه خود كنترلی نیز تحقق خواهد یافت.

ارزش هایی كه در این قسمت مورد توجه قرار می گیرند عبارتند از:

1- ارزش و قداست كار؛

2- تقوای كاری ؛

3- اتقان در كار؛

4- نظم و انضباط در كار؛

5- انجام دادن كار به طور كامل ؛

6- صرفه جویی در مصرف منابع و امكانات ؛

7- عدالت و دوری از ظلم و تبعیض ؛

8- و كسب حلال.

درباره هر یك از این ارزش ها، آیات و روایاتی وجود دارند كه با مراجعه به منابع اسلامی می توان آن ها را ملاحظه نمود. در این جا به جهت اختصار، تنها به همین فهرست بسنده می نماییم.

نكته قابل توجه این كه افراد در صورتی می توانند پایبند به ارزش ها باشند كه به ارزش ها و نظام ارزشی آگاهی داشته باشند، و این مستلزم تعلیم و ترویج نظام ارزشی اسلام است؛به ویژه بخش هایی كه به كار و ارزش های مرتبط با آن مربوط می شود.

البته ترویج این ارزش ها در محیط كار، محتاج راه كارهایی است كه باید با تحقیق بیش تری در این زمینه، آن ها را شناسایی كرد، و با استفاده از راه كارهای مناسب در ترویج این ارزش ها در محیط كار كوشش نمود.

نتیجه آن كه برای تقویت ایمان و ترویج ارزش های اسلامی در زمینه كار، باید تدابیری اندیشید و با درونی كردن آن ها برای كاركنان و مدیران، به هدف خود كنترلی دست یافت.

از این رو نیل به هدف خود كنترلی، نیازمند كار عظیم فرهنگی است، و یكی از ویژگی ها و وظایف مدیریت اسلامی، آن است كه، بخش عظیمی فرهنگی است، و یكی از ویژگی ها و وظایف مدیریت اسلامی، آن است كه، بخش عظیمی از هزینه ها و نیروهایی كه در نظام های دیگر، صرف كنترل های شدید خارجی، بازرسی، اطلاعات و ضد اطلاعات می شود، در راه ارتقای فرهنگی و رشد معنوی كاركنان، به كار گرفته شود، تا با تقویت روحیه دینی، تقوا و خدا ترسی، عامل كنترل كننده درونی، در افراد به وجود آید؛ و ضمن تأمین اهداف سازمان، رشد و ترقی معنوی انسان ها نیز حاصل گردد. بر این اساس، در سایه مدیریت اسلامی، از یك سو هزینه های نظام های اطلاعاتی كاهش می یابد، و از سوی دیگر سطح فرهنگ و معنویت كاركنان بالا می رود.